ALEYNA SEVİM-İSTANBUL- Milliyet’in çok kez gündeme getirdiği İstanbul kaldırımlarının otomobil, motosiklet, esnafın koyduğu masa ve sandalye ile scooter gibi araçlarla işgal edilme sorunu devam ediyor. Yayaların, engellilerin seyahat özgürlüğünü elinden alan bu durumu 10-16 Mayıs Engelliler Haftası’nda bir kez daha gündeme getiriyoruz. Başta İstanbul olmak üzere kentlerdeki cadde ve sokaklarda engelliler için birçok “engel” de devam ediyor. Kadıköy, Beşiktaş, Taksim ve Eminönü’ne İstanbul’un kaldırımlarında yaşanan manzaraları fotoğrafladık. Girdiğimiz her sokak ve caddede kaldırımlar işgal altındaydı, vatandaşların kaldırımlar yerine trafiğin aktığı yollarda yürümek zorunda kaldığına tanıklık ettik. Kaldırımlar, engelli, yaşlı ya da çocuklu aileler için tam bir tuzağa dönüşmüştü.
Kafe önü işgallere
Araçların yanı sıra yol üzerinde kafelerin önlerinde bulunan masa ve sandalyeler, bilinçsizce park edilmiş scooterlar ve tam kaldırım üzerinde bulunan çöp konteynırları da yürüyüş yollarının en büyük engelleriydi. Dükkân ve kafelerin önlerinde park halinde bulunan ve mal indiren araçlar da kısa süreli de olsa yayalar için sorun teşkil ediyordu. Bazı yerlerde ise zaten dar olan sokaklardaki kaldırımlara bir de araçların par edilmesi, güvenle erişimi imkânsız kılıyordu.
‘Benim hakkım’
Engelsiz Erişim Derneği Başkanı Nurşen Korkmaz İstanbul’un genelinde kaldırım işgali yaşandığına dikkat çekerek şunları söylüyor: “Bunlar bizleri engelleyici çirkin şehir manzaraları. Bizi engelli yapan tam da bunlar. Kaldırıma park eden araçlar, dükkânlara malzeme indiren araçlar kaldırımları işgal ediyor. Scooter ve kaldırımdaki masalar işgalin diğer örnekleri. Bunlar ortadan kaldırıldığında engelli kavramı da ortadan kalkacak. Bu tablo yaya yaşamını da tehlikeye atıyor. Düzenli denetim, cezai işlemler yapılmalı. Kimse kimsenin hakkını gasp etmemeli. O kaldırım benim hakkım.”
Cezası 690 lira
Karayolları Trafik Kanunu 61/1-a maddesine göre taşıt yolu üzerinde duraklamanın yasak olduğu yerlerde park etmenin 690 TL para cezasıyla 15 ceza puanı uygulanıyor. Buna rağmen kaldırım işgali son bulmuyor.
‘Bunlar cezayla iflah olur’
Beşiktaş’ta kaldırım üzerine çapraz şekilde çekilmiş araç nedeniyle yol üzerinden yürümek zorunda kalan Ayşe Öz, “Yollar zaten daracık biz zor yürüyoruz bir de araç çekiyorlar. Park alanına arabayı park etmek bu kadar mı zor. Bunlar ancak cezayla iflah olur” sözleriyle duruma tepki gösterirken, Kadıköy’de kaldırım üzerine park edilen araca isyan eden Süleyman Sezen de “Biri park edince diğeri de geliyor. Arabanın sileceklerini kaldırınca da biz suçlu oluyoruz. Bilinç olmayınca bunlar yaşanıyor” diye yakındı.
Engelli vatandaşlar, ‘sarı çizgi’ olarak bilinen bantların birçok noktada kopması, kaldırımlara ve bu bantların üzerine park edilen araçlar nedeniyle İstanbul başta olmak üzere birçok kentte tehlike olmadan özgürce seyahat edemiyor.
Neler yapılabilir?
Engelsiz Erişim Derneği Yönetim Kurulu üyesi Dr. Engin Yılmaz işgallerle ilgili yapılabilecekleri sıraladı:
“*Park, masa, kasa gibi kaldırım işgalleri daha sıkı denetlenmeli, ihlallere karşı daha sıkı yaptırımlar uygulanmalı.
*Kaldırım yürüme alanı üzerindeki tüm ağaç, direk, mantar gibi engeller temizlenmeli.
*Yerleşik çevrenin erişilebilirliği konusunda kentteki tüm belediyelerin birlikte hareket edip haberleştiği bir çağrı merkezi sistemi oluşturulmalı. Vatandaş şikâyeti iletebilmeli.”
